اجرای روف گاردن ارزان ساده، قیمت بام سبز، بالکن سبز، ضوابط روف گاردن، هزینه جزئیات اجرایی بام سبز

روف گاردن چیست؟

روف گاردن یا همان بام سبز یک فضای سبز یا باغچه مصنوعی است که در بالاترین طبقه و بر روی پشت بام ساختمان‌های صنعتی، تجاری یا مسکونی ساخته می‌شود. از این باغ بام ها برای تولید محصولات کشاورزی، ایجاد فضایی سرسبز و جذاب برای ساکنان ساختمان‌ها، ایجاد سایه و سرپناه و در چشم‌اندازهای بزرگتر برای حفظ محیط زیست، کاهش آلودگی در شهرهای بزرگ و همچنین زیباسازی شهرها استفاده می‌شود. برای انواع رویکردها برای ایجاد یک فضای سبز روی پشت بام ساختمان، نام‌های مختلفی وجود دارد. سقف سبز (Green Roof) معمولا به روشی گفته می‌شود که در آن گیاهان و درختان مستقیما روی بستر خاکی ضد آب و سرتاسری کاشته می‌شوند. برای ایجاد باغ بام (Roof Garden) به جای یک بستر خاکی، از گلدان‌ها و محفظه‌های متعدد برای قرار دادن گیاهان در نقاط مختلف بام استفاده می‌شود. در هر دوی این روش‌ها پشت بام می‌تواند به طور کامل و یا تا محدوده مشخصی با گیاهان پوشیده شود و فضایی برای نشستن افراد در نظر گرفته می‌شود. ساخت بام باغ ها برای مقاصد تجاری و تبلیغاتی هم انجام می‌گیرد؛ ساخت روف گاردن رستوران و کافه، روشی عالی برای ایجاد یک محیط دلچسب برای مهمانان و ساخت فضایی متفاوت نسبت به دیگر رقبا است.

انواع روش‌های ساخت روف گاردن

اگر شما هم دوست دارید یک بام سبز در ساختمان‌تان ایجاد کنید، قبل از هر چیز باید رویکردهای مختلف برای ایجاد این فضای زیبا و دوست‌داشتنی را بشناسید. از نظر ساختاری، روف گاردن ها یا بام باغ ها به دو نوع فشرده (Intensive) و گسترده (Extensive) تقسیم‌بندی می‌شوند. در روش فشرده کل بام با یک لایه ضخیم از خاک پوشیده می‌شود تا بتواند از گیاهان بزرگ‌تر مانند درختان پشتیبانی کند. در روش گسترده، لایه‌های خاک در بخش‌های مختلف بام، نازک‌تر هستند و می‌توانند برای کاشت گیاهان و بوته‌های کوچکتر استفاده شوند. پوشاندن کل بام با خاک می‌تواند به راحتی تا چند صد کیلو فشار وزنی را بر هر متر مربع از سطح بام اعمال کند، حتی قبل از این که افراد و گیاهان را در نظر بگیریم. به همین دلیل است که برای انجام این کار شما باید از مهندسان و متخصصان یاری بگیرید تا آنها ارزیابی‌های لازم را انجام داده و طراحی و ساخت روف گاردن را برای‌تان انجام دهند.

ملاحظات قبل از ساخت روف گاردن

شاید مراقبت از گیاهان روی پشت بام، تمام آن کارهایی را نیاز داشته باشد که در باغچه و حیاط‌تان در روی سطح زمین انجام می‌دهید، با این حال ملاحظاتی وجود دارند که قبل از شروع ساخت و طراحی روف گاردن باید به آنها توجه کنید:

• اجازه‌ها: مانند هر تغییرات کلی و اساسی در ساختمان، در اینجا هم شاید نیاز داشته باشید اجازه‌های مختلفی را برای ساخت روف گاردن خود تهیه کنید. گاهی اوقات وجود مسائلی در زمینه‌های دسترس‌پذیری، محدودیت‌های ارتفاع ساختمان و آیین‌نامه‌های ایمنی می‌توانند به طور کل مانع ایجاد هر نوع تغییراتی در سقف شوند.
• کیفیت سازه: قبل از هر کاری برای ایجاد یک بام سبز، شما باید مطمئن شوید که ساختمان تحمل این وزن اضافه را دارد. خاک و گلدان‌ها سنگین هستند؛ این مجموعه سنگین‌تر هم می‌شود وقتی گیاهان شروع به رشد می‌کنند. اگر تا به حال تلاش کرده باشید یک گلدان با خاک خیس را تکان دهید، می‌دانید که آب می‌تواند چه وزنی را به خاک اضافه کند.
• روش‌های دسترسی: چگونه می‌خواهید مواد و مصالح مورد نیاز را به داخل و بیرون از ساختمان برده و به سقف برسانید؟ باید مطمئن شوید که آیا امکان استفاده از آسانسور مجموعه را دارید یا نه.
• آب: آیا قادر خواهید بود گیاهان روی سقف را با شلنگ آب آبیاری کنید؟ محفظه‌ها و تانکرهای آب مقدار زیادی آب می‌خواهند و سنگین هستند، در نتیجه بهتر است از همان ابتدا به فکر ایجاد یک شبکه آبیاری قطره‌ای باشید.
• تابش آفتاب: آیا ساختمان‌های اطرافتان تماما بر روی پشت بام سایه انداخته‌اند؟ یا در یک سناریوی مخالف، آیا در گرمای تابستان گیاهان می‌توانند آفتاب بی‌واسطه و داغ را برای ساعت‌های طولانی تحمل کنند؟
• گرما: غیر از خورشید که در بخش زیادی از روز بر سقف ساختمان می‌تابد، باید گرمای محیطی را هم در طراحی روف گاردن خود در نظر بگیرید؛ گرمایی که از طبقات پایینی، ساختمان‌های مجاور، ماشین‌های داخل خیابان و سازه‌های فولادی اطراف به بام باغ شما می‌رسد. بهتر است به فکر ایجاد سایه در بام سبز خود باشید؛ حتی اگر برای گیاهان نباشد، برای خودتان چرا.
• باد: باد شدید در سطح زمین می‌تواند کلی مشکل ایجاد کند. برای آن ارتفاع حتما نوعی از دیوار یا محافظ را برای باغ بام خود در نظر بگیرید.
• حریم خصوصی: بسیاری از سقف‌های ساختمان‌ها با ساختمان‌های همسایه احاطه شده‌اند. اگر سقف ساختمان شما در دید کامل قرار دارد، شاید بهتر باشد به فکر ایجاد مانعی برای دید باشید. می‌توانید یک حصار گیاهی درست کنید یا در طراحی خود جایی برای یک آلاچیق هم در نظر بگیرید.
• برق‌رسانی: وجود برق در یک بام سبز واجب نیست، اما دسترسی راحت به آن، کارها را آسان‌تر می‌کند. اگر برنامه دارید شب‌ها هم از روف گاردن خود لذت ببرید، در دست گرفتن شمع گزینه‌ی مناسبی نخواهد بود.
• انبار: خرده‌ریزها و وسایل زیادی وجود دارند که برای باغبانی نیاز خواهید داشت. فضا در پشت‌بام‌تان محدود است؛ برای نگهداری از وسایل می‌توانید از قفسه‌ها یا نیمکت‌هایی با محفظه تعبیه‌شده در آنها استفاده کنید.
• هزینه اجرای روف گاردن: و مهم‌ترین سوال؛ چه قدر تمایل دارید برای ساخت بام سبز خود هزینه کنید؟ هزینه اجرای روف گاردن شامل ساخت کفپوش سنگی یا چوبی، نورپردازی، مبلمان، کارهای مورد نیاز برای پشتیبانی از سازه و در نهایت ایجاد محلی برای کاشت درختان و گیاهان است. می‌توانید برخی کارها مانند اضافه کردن گیاهان و گلدان‌های بیشتر را آهسته آهسته انجام دهید.

فواید روف گاردن چیست؟

بسیاری از ساختمان‌هایی که ما در آنها زندگی و کار می‌کنیم، سقف‌های مسطح دارند؛ اما در عمل چه تعداد از ما استفاده‌ای به جز سرپناه از این سقف‌ها داریم؟ خوشبختانه نسل جدیدی از سازنده‌ها، معماران، طراحان فضاهای سبز، مدیران و مسئولان شهری و صاحبان شرکت‌ها و خانه‌های مسکونی بیشتر و بیشتر به فواید روف گاردن پی می‌برند. در ادامه برخی از مهم‌ترین مزایای ساخت یک بام سبز در یک ساختمان را با شما در میان می‌گذاریم.

تصور کنید سر کار هستید و می‌خواهید در وقت ناهار از دفتر خارج شوید؛ آسانسور را سوار می‌شوید و به بالاترین طبقه ساختمان می‌روید، جایی که وارد یک پارک سرسبز زیبا شده و همزمان می‌توانید از منظره‌های فوق‌العاده تماشایی از شهر لذت ببرید. خیلی جذاب به نظر می‌آید، درست است؟ روف گاردن می‌تواند ارتباط شما را با طبیعت حفظ کند، آن هم در مناطقی که محیط‌های سرسبز روز به روز کمتر و کمتر پیدا می‌شوند، مانند شهرهای بزرگ و شلوغ دنیای امروز. تحقیقات نشان داده‌اند که ارتباط مستمر با فضاهای سرسبز در زندگی شهری امروز می‌تواند به افراد کمک کند از نظر ذهنی سلامتی بیشتری داشته باشند و خوشحال‌تر باشند. به علاوه به خاطر درصد آلودگی کمتر هوا و بالا رفتن کیفیت هوا به لطف بام باغ ها در سرتاسر شهر، درخواست برای مراقبت‌های پزشکی و درصد استرس شهروندان هم کاهش می‌یابد. نتیجه کاهش استرس کمتر که به یمن وجود بام سبز در اداره یا شرکت شما حاصل شده، باعث خوشحال‌تر بودن کارمندان و سازنده‌تر بودن کارشان می‌شود.

روف گاردن ها اگر در سرتاسر یک شهر وجود داشته باشند، می‌توانند کمک بزرگی باشند برای تصفیه آلودگی‌ها و کاهش ذرات معلق در هوا. بام باغ ها همچنین می‌توانند روند گسترش و پخش شدن غبار در هوا را کاهش داده و در نهایت تولید گازهای گلخانه‌ای در مناطق شهری را کاهش دهند. مهم است که به یاد داشته باشید تنها یک بام سبز در یک شهر نمی‌تواند تاثیری بسیار بزرگ بر پاکیزگی آن داشته باشد، بلکه اگر تعداد این بام باغ ها زیاد شود آن وقت است که یک اثر مثبت و قابل توجه به وجود خواهد آمد.

برای این که درک بهتری از فواید روف گاردن یا بام سبز در زمینه صرفه‌جویی در انرژی داشته باشیم، مهم است که مفهوم جزیره گرمایی شهری را متوجه شویم، نوعی از افزایش حرارت محیط که عملا در تمام مناطق شهری وجود دارد. تشعشع نور خورشید بتن، آسفالت و دیگر مواد ساخته دست بشر را سریع‌تر و با درجه بیشتری نسبت به درختان، گیاهان و فضاهای سرسبز طبیعی گرم می‌کند. در نتیجه‌ی این اتفاق، یک منطقه بسیار بزرگ از هوای گرم یا همان جزیره گرمایی در داخل و اطراف محیط‌های شهری در تمام طول سال وجود دارد. با این که این وضعیت باعث می‌شود شهرها در زمستان گرم‌تر باشند اما در عوض در تابستان‌ها آنها را به کوره‌هایی عظیم تبدیل می‌کنند. در نتیجه وسایل خنک‌کننده و تهویه مطبوع با قدرت بیشتر و به مدت طولانی‌تر باید کار کنند، در این حالت برق بسیار بیشتری مصرف شده و در نهایت قبض‌های برق ماه‌های تابستانی به سقف می‌رسند.

اما یک روف گاردن یا بام سبز می‌تواند بخشی از این بار جذب گرما را در ساختمان‌های مسکونی و تجاری به دوش بکشد. تحقیقات نشان می‌دهند یک سقف معمولی و بدون پوشش در یک روز گرم و آفتابی می‌تواند تا 70 درجه سلسیوس هم گرم شود، در حالی که همان سقف اگر با یک باغ بام سرسبز و پر از سایه پوشیده شده باشد، دمای خنک‌تری در حدود 25 درجه خواهد داشت. این تاثیر خنک‌کننده یک بام باغ در نهایت به صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های انرژی منجر می‌شود. خنک بودن ساختمان به علاوه جریان گرمایی کاهش یافته می‌تواند تا 75 درصد از مصرف انرژی لازم برای کار سیستم‌های خنک‌کننده و تهویه مطبوع را کاهش دهد.

غیر از صرفه‌جویی در مصرف انرژی، یکی دیگر از فواید روف گاردن تاثیر مثبتی است که بر خود سقف می‌گذارد. بیشتر سقف‌های ساختمان‌ها در معرض نور خورشید، باد، برف و باران هستند و بازه گسترده‌ای از دماهای شدید را تجربه می‌کنند. این دماهای خیلی گرم و خیلی سرد باعث انقباض و انبساط مداوم و همیشگی سقف در ماه‌های مختلف سال می‌شوند. تمام این انقباض‌ها و انبساط‌ها در نهایت تاثیر بد خودشان را بر سقف گذاشته و عمر ساختمان را کوتاه‌تر می‌کنند. اینجا است که ایجاد یک بام سبز می‌تواند کمک بزرگی باشد. یک سقف خالی به طور متوسط در طول روز دمای حدودا 30 درجه را تجربه می‌کند اما با وجود یک بام باغ این عدد به حدود 0 درجه کاهش می‌یابد.

یکی دیگر از فواید روف گاردن قابلیت آن در مدیریت بارش‌ها و کمک به شبکه فاضلاب شهری است. یک بام سبز علاوه بر کاهش مقدار آبی که به شبکه فاضلاب شهری منتقل می‌شود، در تمیز کردن آن هم نقشی مهم دارد. وقتی نوبت به آمار و ارقام در این زمینه می‌رسد تفاوت‌ها فوق‌العاده جالب توجه هستند: یک باغ بام مقدار آب ورودی به شبکه فاضلاب را تا 75 درصد کاهش داده و یک تاخیر حدودا 45 دقیقه‌ای ایجاد می‌کند. برای شبکه‌های فاضلاب در شهرهای بزرگ که بعد از توفان‌ها و رگبارها به سرعت و به راحتی پر شده و مشکلات متعدد بعدی را به وجود می‌آورند، این یافته‌ها یک خبر عالی و جذاب هستند. واقعیت این است که وقتی باران از طریق درختان و گیاهان دریافت شده و پس از آن از فیلتر خاک عبور می‌کند، حاوی آلودگی‌های زیان‌آور کمتری است.

جدا از مزایا و فواید زیست‌محیطی و مالی، بام سبز در هر ساختمانی یک فایده بسیار مهم دیگر دارد که سخت است بتوان آن را با آمار و ارقام نشان داد: لذت ذاتی باغبانی و پرورش گیاهان. در مناطق شهری و در زندگی مدرن دنیای امروز جای خالی زمین‌های کشاورزی و پرورش گل و گیاه فوق‌العاده حس می‌شود. ساخت یک روف گاردن می‌تواند همراه خود لذت بی‌نظیر کاشت و پرورش میوه‌ها و سبزی‌های تازه را برای ساکنان یک ساختمان به همراه بیاورد و یک محیط آرام، ساکت و سرسبز مناسب برای استراحت و گذراندن اوقاتی خوش همراه با خانواده و دوستان را به وجود آورد. در ضمن غیر از انواع مختلف درختان، گیاهان و گل‌ها، یک بام باغ می‌تواند به منزلگاهی ایده‌ال برای پرندگان شهری یا استراحتگاهی برای پرندگان مهاجر تبدیل شود.

عایق‌بندی که به لطف وجود یک روف گاردن پدید می‌آید تنها متوجه دما نیست، بلکه این باغ روی پشت بام شما می‌تواند عایقی برای سر و صدا هم باشد. ترکیب خاک و گیاهان در یک بام سبز می‌تواند به جذب، بازتاب یا کاستن از موج‌های صداهای مزاحم شهری کمک کرده و یک ساختمان با عایق صوتی فوق‌العاده بالا (به خصوص برای فرکانس‌های پایین) را به وجود آورد. تاثیری که بام باغ بر کاهش آلودگی صوتی خواهد داشت، در مناطق بسیار شلوغ شهری یا مناطقی که نزدیک به فرودگاه‌ها یا در زیر خطوط هوایی هستند بسیار قابل توجه خواهد بود.

اصول طراحی و اجرای روف گاردن یا بام سبز

اولین قدم برای اجرای یک روف گاردن، اطلاع از این موضوع است که آیا ساختمان شما برای ساخت یک بام باغ مناسب است یا نه؟ وزن مهم‌ترین چیزی است که در زمان طراحی بام سبز باید به آن دقت کنید. وقتی صحبت از قرار دادن چند گلدان در جایی مانند بالکن باشد، نیازی نیست نگرانی خاصی داشته باشید اما وقتی قرار باشد چند صد کیلو خاک و گیاهان در حال رشد را در یک پشت بام قرار دهید، این جا است که باید دقت و توجه لازم را به خرج دهید. به همین دلیل طراحی و اجرای یک باغ بام باید به دست افراد خبره و مهندسان ساختمان انجام شود؛ کسانی که می‌توانند وضعیت پشت بام ساختمان شما را بررسی کرده و بهترین طرح برای ایجاد یک محیط طبیعی و دلپذیر را در محل کار یا زندگی شما پیشنهاد دهند.

به یاد داشته باشید که وزنی که یک روف گاردن به ساختمان تحمیل می‌کند تنها مربوط به خاک نیست. گیاهان، آب، پیاده‌راه‌ها، سکوها و صندلی‌ها برای نشستن به اضافه آدم‌هایی که در این محل حضور خواهند داشت وزن فوق‌العاده زیادی دارند. با در نظر گرفتن ظرفیت سازه، راه‌هایی وجود دارند که می‌توانید با به کار بستن‌شان از وزن کلی یک بام باغ بکاهید. می‌توان به جای استفاده از گلدان‌های سنگی، سفالی و یا بتنی، از گلدان‌های پلاستیکی یا فایبرگلاس استفاده کرد. شما همچنین باید از قرار دادن تعداد زیادی از گلدان‌ها در مرکز سقف پرهیز کنید. شما همچنین می‌توانید بخشی از گلدان‌ها را به دیوارهای محوطه متصل کنید؛ به این صورت دیوارها بخشی از بار را تحمل خواهند کرد. در ضمن به جای استفاده از میزها و صندلی‌های شیشه‌ای و سنگین، از مبلمان جمع‌شو و سبک‌وزن استفاده کنید.

دسترس‌پذیری و ایمنی دو مقوله مهم دیگر از اصول طراحی بام سبز هستند. برای بردن مصالح و گیاهان به بالای پشت بام شما باید از راه‌پله‌ها، درهای ساختمان، آسانسور و راهروها استفاده کنید. در نتیجه قبل از شروع کار بررسی کنید که آیا می‌توانید مصالح و گیاهان مختلف را به راحتی تا بالای ساختمان ببرید یا نه. اگر امکان بالا بردن وسایل مورد نیاز از داخل ساختمان وجود نداشته باشد، شما باید از طریق جرثقیل و بالابرهای کوچک این کار را انجام دهید. در نظر داشتن ایمنی در طراحی روف گاردن یک اصل غیر قابل چشم‌پوشی است. به هیچ عنوان هیچ چیز را از لبه‌های بیرونی ساختمان آویزان نکنید و گلدان‌ها را روی لبه‌های دیوارها قرار ندهید. آلاچیق‌ها، سرپناه‌ها و سایه‌بان‌ها باید به شکلی ایمن در جایشان محکم شوند. ارتفاع دیوارهای لبه‌های پشت بام نیز باید برای حفظ ایمنی افراد زیادتر شود.

وقتی در حال طراحی روف گاردن هستید باید وضعیت وزش باد را حتما در نظر داشته باشید. وزش باد یکی از معمول‌ترین مشکلات بام باغ ها است؛ در ارتفاع بالاتر از سطح زمین و بدون وجود موانع متعدد، سرعت و قدرت وزش باد بیشتر از سطح خیابان حس می‌شود. بسیاری از گیاهان توانایی تحمل بادهای شدید را دارند با این حال شما باید در طراحی خود، ساخت یک سرپناه را در نظر داشته باشید، اگر دوست دارید در تمام طول سال از فضای پشت بام خود بهره ببرید. ایجاد بادشکن‌های بدون پشتوانه (در نبود ساختمان‌های مجاور) ایده خوبی نیست، چرا که علاوه بر محدود کردن منظره بیرون از ساختمان، این دیواره‌ها بر اثر وزش باد تحت فشار زیادی خواهند بود. به جای آن از شبکه داربست نقوذپذیر، حصارهای یکی در میان به صورت افقی و پارچه‌های ضخیم سوراخ شده استفاده کنید تا از شدت باد کاسته شود.

وقتی نوبت به طراحی بام سبز می‌رسد، حفظ سادگی و شکیل بودن محوطه، یک اصل طلایی به حساب می‌آید. یک طراحی با خطوط ساده و مستقیم را انتخاب کرده و از مواد و مصالح مدرن مانند سنگ‌های صیقل خورده، فولاد کورتن، بتن و یا طرح‌های سنتی مانند بافت ساقه‌های درختان و پیاده‌راه‌های خشتی (البته با یک رویکرد و اجرای مدرن) استفاده کنید. مواد و مصالحی را انتخاب کنید که با رنگ‌ها و الگوهای مناظر اطراف یا ساختمان‌های مجاور همخوانی داشته باشند، در نتیجه طراحی شما به خوبی با محیط اطرافش ترکیب شود. هر مسیر را در طراحی روف گاردن خود پیش گرفتید، توجه فراوانی به منظره بیرون از ساختمان بکنید. بخش‌های بدنما را با المان‌های مختلف بپوشانید و اگر یک منظره عالی (برای مثال از دریا یا افق شهر) دارید، در طراحی خود بیشترین بهره را از آن ببرید. نورپردازی می‌تواند تفاوت یک طراحی خوب و بد را مشخص کند. از چراغ‌های دیواری و محکم‌شده استفاده کنید تا در برابر بادهای شدید مقاوم باشند. شما همچنین می‌توانید با یک نورپردازی حساب‌شده، حال و هوایی رویایی و دلچسب را برای شب‌های بام سبز خود ایجاد کنید.

رویکرد انتخاب نوع کفپوش برای روف گاردن تفاوتی با انتخاب کفپوش برای دیگر فضاهای روباز ندارد. انتخاب‌تان باید مطابق با اندازه و سبک فضای بام و همچنین سلیقه شخصی‌تان باشد. سنگ و آجرهای خشتی برای فضاهای کوچکتر مناسب هستند، اما برای فضاهای بزرگ باید وزن کلی را در نظر داشت. پیاده‌راه چوبی مرتفع، انتخابی عالی برای یک بام سبز است: گرم‌تر از سطح سنگی و سفالی خواهد بود؛ کار کردن با آن راحت‌تر است و به واسطه وزن سبک، انتقال آن به طبقات بالایی راحت است. در ضمن در بعضی بخش‌ها می‌توان آن را به دیوارهای احاطه‌کننده بام وصل کرد تا وزن، روی دیوارها هم توزیع شده و تماما بر روی سقف نباشد.

قدم مهم دیگر در فرایند طراحی و اجرای بام سبز، انتخاب گیاهان مناسب است. گیاهان و درخت‌هایی که روی پشت بام کاشته می‌شوند باید بتوانند با شرایط سخت آب و هوایی کنار بیایند. با توجه به وضعیت ساختمان و طراحی بام باغ، این گیاهان باید توان تحمل بادهای شدید، برف و بوران، آفتاب شدید یا سایه‌های طولانی مدت را داشته باشند. درختان همیشه سبز انتخاب‌هایی خوب برای روف گاردن هستند؛ آنها برگ‌های درخشان و ضخیم دارند که از آنها در برابر شرایط ناخوشایند آب و هوایی محافظت می‌کند. درخت‌ها و گیاهانی از سرده برگ‌پهن‌ها، ابریشم‌آویزها، اسکولانیا، گوشوارک‌ها و فاتسیا انتخاب‌هایی عالی هستند؛ این گیاهان همچنین می‌توانند یک پناه عالی برای گل‌های رنگارنگ کوچکتر در زیرشان باشند.

قیمت ها میتواند در محدوده 5 تا 100 میلیون تومان متغیر باشد، لطفا برای دریافت نرخ های دقیقتر با ما در تماس باشید.