کوپلر چیست و چه کاربردی در صنایع ساختمانی دارد؟

کوپلر وصله ای مکانیکی است و به منظور عدم ایجاد هم پوشانی در وصله میلگرد در سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. کوپلر نمونه ای از برترین انواع اتصالات مکانیکی شناخته می گردد. به طور کلی از این وسیله می توان در تمامی نقاط سازه و به جای خم های آرماتور در شبکه استفاده کرد. در ادامه درباره انواع کوپلر و مزایای آن بحث خواهیم کرد.

به گزارش گروه ساختمانی آبان، مزایای استفاده از کوپلر:

1. استفاده از کوپلر بسیار آسان بوده و با سرعت بالا انجام می گردد.
2. به کارگیری آن می تواند باعث ایجاد اطمینان در فرآیند انجام کار باشد. چرا که انتقال بار در این گونه اتصالات به بتن بستگی ندارد.
3. کوپلر از تمامیت ساختاری برخوردار می باشد.
4. به کارگیری این اتصال مکانیکی ازدحام میلگرد را به حداقل می رساند. این در حالی است که اتصال اورلپ (هم پوشانی) ازدحام میلگرد در محل اتصال را به اندازه 2 برابر نسبت به حالت معمولی افزایش می دهد.
5. استفاده از وصله های مکانیکی، با کم کردن ابعاد ستون باعث صرفه جویی مالی قابل توجهی در فرایند اجرای پروژه می شوند.
6. کوپلر باعث ایجاد انسجام در سازه می گردد که اورلپ توانایی انجام این کار را ندارد.
7. استفاده از وصله های مکانیکی باعث ایجاد یکپارچگی بیش تری در سازه می گردد.
8. کوپلرها در مقایسه با اورلپ از مقاومت بیش تری در برابر بارهای لرزه ای و سایر حوادث طبیعی برخوردار می باشد.
9. استفاده از کوپلر یا همان وصله های مکانیکی سبب حذف میلگردهای اضافی می گردد.
10. به کارگیری کوپلر به جای اورلپ امکان استفاده از آرماتورهایی در سایزهای بزرگ تر را در ستون با ابعاد کوچک تر فراهم می نماید. همین امر باعث طراحی ارزان شده و امکان استفاده حداکثری از فضا در پلان را فراهم می نماید.
11. استفاده از اتصالات مکانیکی، باعث کاهش هزینه دستمزد کارگاه ها و افزایش سرعت و در نتیجه صرفه جویی در هزینه ها گردد.
12. از آن جایی که استفاده از کوپلرها از ازدحام میلگردها جلوگیری به عمل آورد، قرار دادن میلگردها در شبکه را آسان می نماید.

انواع مختلف کوپلر:

1. میانی:

این دسته از کوپلرها که خود به دسته های کوپلر استاندارد، کوپلر با رزوه چپ و راست و کوپلر تبدیل تقسیم می شوند، متداول ترین دسته از وصله های مکانیکی هستند. این دسته از وصله های میلگرد به علت نصب سریع و آسان و تضمین مقاومت بسیار بالا در مقایسه با دیگر روش های اتصال میلگرد در دهه اخیر بیشترین مصرف و استفاده را در سازه های بتنی جهان دارا بوده است.

حال آنکه استفاده از این نوع وصله درکشور ما هنوز آنچنان که باید و شاید رواج پیدا نکرده است.این نوع کوپلرها در جهان معمولا به دو مدل رزوه مستقیم و رزوه مخروطی عرضه می گردد.این دسته از وصله ها قابلیت انطباق با تمامی آیین نامه های طراحی بتن در سراسر جهان را دارد و با تسریع عملیات آرماتوربندی یاری شایانی به پیشرفت پروژه می نمایند.

برای استفاده از این نوع وصله ها و ایجاد رزوه بر سر آرماتورها به دستگاه رزوه نیازمند هستیم. این نوع دستگاه ها که برای انجام عملیات کوپلینگ آرماتور طراحی شده است، می تواند آرماتور را از سایز 16 تا 50 به سرعت رزوه کند.

2. انتهایی:

تغییرات نو در آیین نامه های طراحی بتن سبب افزایش اندازه آرماتور در سازه های بتنی شده اند و در عین حال طراحان علاقه بیشتری به طراحی و استفاده از مقاطع کوچکتر دارند. این امر باعث افزایش ازدحام میلگرد و مسائل نصب و آرماتوربندی می گردد. در این شرایط خم های 90 درجه انتهای آرماتورهای ستون ها هم بر مشکل اضافه می نمایند و شرایط آرماتوربندی و بتن ریزی را سخت تر می نمایند.

با این شرایط استفاده از جایگزینی برای خم های انتهایی می تواند تا حد بسیار زیادی به حل این مشکل یاری کند. کوپلر انتهایی جایگزین بسیار مناسبی برای خم های انتهایی تیر و ستون است و می تواند فضا را برای آرماتوربندی و بتن ریزی تا 60% باز کند.طراحی این نوع کوپلر بر اساس آیین نامه و بر اساس تئوری مخروط برشی انجام می گردد.

3. پیچی قفل شونده:

کوپلر پیچی قفل شونده نوعی خاص از وصله های مکانیکی است که می تواند پروژه را از بن بست خارج کند. این نوع کوپلر از معدود راه های موجود برای ادامه دادن آرماتور انتظار با طول کوتاه است. در مواقعی که طول آرماتور در حدود 20 سانتی متر باشد می توان از کوپلر پیچی استفاده کرد. این نوع اتصال به علت آنکه انتهای میلگردها نیازی به آماده سازی خاصی ندارند برترین روش برای ادامه دادن میلگردهای انتظار کوتاه، تعمیر و مقاوم سازی سازه بتنی می باشد.

4. گروتی:

کوپلر گروتی نوعی وصله مکانیکی است که عمدتا برای سازه های پیش ساخته استفاده می گردد. این نوع وصله ها از یک طرف رزوه دارند و از طرف دیگر محفظه ریختن بتن گروت.برای نصب این وصله ها باید میلگردها در قطعه اول رزوه شوند و در مقطع قرار گرفته و بتن ریزی انجام گردد. هنگام نصب قطعه دوم در محفظه گروت بتن گروت ریخته می گردد و ریشه های آرماتور از قطعه دوم در آنها قرار می گیرد.

نیرو از میلگرد به بتن و از بتن به میلگرد دوم منتقل می گردد. از این نوع کوپلر می توان در تمامی قطعات پیش ساخته مانند تیر، ستون یا دیوار استفاده کرد.این وصله ها به نحوی طراحی شده اند که پس از پس از تکمیل اتصال تمامی قواعد و بندهای آیین نامه را ارضا نماید.

5. فشاری:

کوپلر فشاری فقط برای آرماتورهایی استفاده می گردد که تحت بار فشاری باشند. این غلاف طراحی شده است تا انتقال بار فشاری را بین دو میلگرد که انتهای آنها به صورت کاملا قائم بریده شده است، میسر کند. این کوپلر می تواند بر روی هر میلگرد بدون وجود داشتن میلگرد مقابل آن بسته گردد.

این ویژگی باعث می گردد که این کوپلر به وسیله یک نفر بسته گردد و این امر می تواند بستن شبکه های پیش ساخته را به اندازه قابل توجهی تسهیل کند.این نوع کوپلر معمولا برای سایزهای 20 تا 50 طراحی و ساخته می گردد و برای سایزهای کوچکتر مصرف چندانی ندارد.