راهنمای قدم به قدم ساخت یا خرید آلاچیق و پرگولا

آلاچیق و پرگولا از المان‌های زیبا و کاربردی در طراحی فضاهای باز و محوطه‌سازی به شمار می‌روند. این سازه‌ها علاوه بر ایجاد سایه و فضای نشیمن در محیط‌های سرسبز، می‌توانند نقش تزئینی و هنری در معماری منظر داشته باشند. طراحی و ساخت اصولی آلاچیق و پرگولا نیازمند توجه به عوامل مختلفی از جمله انتخاب مصالح مناسب، رعایت اصول زیبایی‌شناختی و هماهنگی با محیط پیرامون است.

به گزارش گروه ساختمانی آبان، آلاچیق به معنای لغوی یعنی سایبانی از جنس چوب، فلز و یا از پارچه های ضخیم که در فضایی وسیع مانند محیط های سرسبز، باغ ها و صحرا ساخته شده و در قسمت پایین آن تقسیم بندی هایی برای نشستن اشخاص وجود دارد و با توجه به فضایی که در آن احداث می گردد می تواند به اشکال متنوعی چون مربع، مستطیل، شش ضلعی و هشت ضلعی، طرح های فانتزی مانند اَشکال استوانه ای نیز ساخته می گردد. آلاچیق­ها فضاهایی مناسب برای دوری از شلوغی و مکانی برای استراحت و آرامش هستند.

اجرای آلاچیق یک پیشنهاد مناسب و پرهوادار در طراحی حیاط ویلا است، که به ساکنین این امکان را میدهد تا در شرایط مطلوب آب و هوایی، یک نشیمن و فضای امن در محوطه و فضای باز ویلا داشته باشند تا در آن به استراحت و هر فعالیت دلخواه دیگری بپردازند.

اصولا ظرفیت آلاچیق ها بسته به نوع و مساحت آنها بوده و معمولاً بین 6 تا 8 نفر گنجایش دارند. پارک ها، اطراف استخرهای شنا، باغچه های بزرگ، آلاچیق باغ، آلاچیق بام سبز، آلاچیق محوطه سازی، حیاط منازل ویلایی و فضای بیرونی مجتمع های مسکونی که دارای منظرهی زیبا در مقابل خود هستند; مکان های مناسبی برای ساخت آلاچیق می باشند. بعلاوه آلاچیق در طراحی ویلا و باغ ویلا، یک المان پرهوادار برای محوطه سازی و داشتن یک نشیمن چهار فصل در حیاط ویلا است.

از موارد بسیار مهم در ساخت آلاچیق طراحی دقیق و اصولی و ساخت حرفه­ای آن به وسیله افرادی است که در طراحی و ساخت المانهای محوطه سازی اشراف کامل دارند. از دیگر مواردی که هنگام طراحی و ساخت آلاچیق باید مد نظر باشد خواست و سلیقه کارفرما است که طراحی آن بسته به مکان و مدل آن با هم تفاوت دارد.

طراحی آلاچیق

در مراحل اولیه باید در نظر داشت که هوادار چه سبکی هستید مدرن یا سنتی و سپس اقدامات دیگر انجام پذیرد. طراحان و دکوراتورها آلاچیق هایی که با چوب های پرتراش و تزئینات طبیعی هستند را آلاچیق های سنتی یا کلاسیک و آن آلاچیق هایی که ساده تر هستند (پرگولا) را جزو آلاچیق های مدرن می دانند. صحبت کردن در خصوص آلاچیق یکی از مباحث جالب و مجذوب نماینده در محوطه سازی است; چراکه آلاچیق ها در تمام فصول سال قابل استفاده بوده و در فضاهای متنوعی می توان از آن استفاده کرد.

در طراحی آلاچیق مدرن، بخش های پوشیده سقف در آلاچیق کنار رفته و از متریالی چون چوب ترمو و فلاشینگ استفاده شده که تنها ایجاد یک حریم جهت نشستن مد نظر بوده است. به این حالت از آلاچیق ها اصطلاحاً پرگولا گفته می گردد. رواق ها و ایوان ها نوعی پرگولا محسوب می شوند; که معمولاً برای معین شدن فضای ورودی با محل عبور مورد استفاده قرار می گیرند. بعلاوه کاشت گل های خوشبو و رونده در کنار این سازه ها استفاده ای هوشمندانه از المان های زنده در ترکیب آنها می باشند.

آلاچیق اغلب از چوب یا فلز ساخته می گردد و سقف عموما شیبدار آن از مصالح ضد آب مانند سفال یا پرچین و در برترین حالت از دکرا، تاپ تایل و شینگل که همگی ورق های گالوانیزه با پوشش ضد آب پلیمری و قیر امولسیونی هستند، پوشانده می شوند. باید توجه داشت تمهیدات فضای باز می بایست در متریال اولیه سازه آلاچیق دیده شده باشد. برای این منظور چوب اشباع و فلز رنگ شده با رنگ اپوکسی پیشنهاد می گردد.

آلاچیق می تواند هم بصورت باز هم بصورت بسته ساخته گردد که در حالت بسته اصطلاحا آلاچیق چهار فصل نامیده می گردد. از متریال چوب، سنگ، آجر و حتی شیشه برای بسته و محصور شدن آلاچیق می توان استفاده کرد.

در طراحی آلاچیق بصورت مدرن، بخش های پوشیده سقف در آلاچیق کنار رفته و از متریالی چون چوب ترمو و فلاشینگ استفاده شده و تنها ایجاد یک حریم جهت نشستن مد نظر است که به این حالت از آلاچیق ها اصطلاحا پرگولا گفته می گردد.

رواق ها و ایوان ها نوعی پرگولا محسوب می شوند; که معمولا برای معین شدن فضای ورودی یا محل عبور مورد استفاده قرار می گیرند. کاشت گل های رونده خوشبو در کنار این سازه ها، استفاده ای هوشمندانه از المان های زنده (گل و گیاه) در ترکیب با آنها می باشد. آلاچیق و پرگولا می تواند در کلیه فضاهای باز چون روف گاردن، باغ بام ها، محوطه سازی ها، محوطه ویلا و در کنار آبنما، برکه، باربیکیو یا هر منظرهی دیگر ساخته گردد.

طراحی انواع آلاچیق

برای ساخت آلاچیق لازم است از متریالهای مختلفی در کنار هم استفاده گردد. قبل از هر چیز آلاچیق ها احتیاج به یک سازه دارند که می تواند از چوب یا فلز باشد. سقف آلاچیق ها به صورت شیبدار یک یا دو طرفه، شیبدار چند طرفه، گنبدی، فرفوژه، پارچه ای ثابت یا متحرک و شیشه ای یا تلقی بوده و برای ساخت آن می توان از مصالحی مانند سفال، چوب، پرچین، ورق گالوانیزه، شینگل، دکرا، تاپ تایل، چوب روسی، چوب ترموو وود، شیشه های سکوریت، تلق ها و پلکسی گلاس ها و چادر های کشسان می باشد.

همانطور که اشاره شد، اجرای تمهیدات فضای باز در متریال اولیه سازه آلاچیق امری لازم است. چوب اشباع و فلز رنگ شده با رنگ اپوکسی گزینه های مناسبی می باشند. آلاچیق به دو حالت باز و بسته که در نوع بسته آن چهار فصل نیز گفته می گردد ساخته می گردد. از متریال چوب، سنگ، شیشه، آجر، سمنت برد برای محصور کردن آلاچیق استفاده می گردد. بعلاوه برای عایق حرارتی بیشتر در حالت بسته، تزریق فوم نیز امکان پذیر است.

آلاچیق و پرگولا می توانند در کلیه فضاهای باز چون روف گاردن، باغ بام ها، محوطه سازی ها، محوطه ویلا و در کنار آبنماها، برکه ها، باربیکیو و هر منظرهی ساخته گردد.

ترتیب مراحل ساخت یک آلاچیق

• آنالیز و انتخاب مکان مناسب با در نظر گرفتن منظره و زاویه دید ایده آل.
• توجه به مکان قرار گرفتن درب و ورودی آلاچیق.
• انتخاب طرح و مدل آلاچیق.
• معین کردن مساحت و ابعاد سقف و ستون ها.
• معین متریال­های مورد استفاده برای دیوارها و سقف.
• نصب پایه ها و تقویت و استحکام آن.
• سقف مناسب و نصب آن بروی پایه ها (ستون ها).
• رنگ آمیزی سازه.

ساخت شاسی و چارچوب فلزی دومین مرحله در ساخت آلاچیق می باشد. این نکته را باید در نظر داشت که نبود شاسی فلزی باعث از بین رفتن سریع سازه می گردد. مرحله سوم زمان نصب قطعات چوبی بر روی شاسی فلزی است که لازم است با دقت انجام گردد تا هنگام نصب، قسمت های فلزی سازه کاملاً زیر قطعات چوبی پنهان گردد.

مهمترین قسمت در ساخت آلاچیق نصب سقف آن می باشد که برای نصب، با توجه به مدل طراحی از متریالهای مختلفی استفاده می گردد. در سقف هایی که سطح صافی دارند برای نصب در قسمت های پوشیده از فلاشینگ و بخش های نیمه باز آن از ترمووود، اما اگر سقف آلاچیق شیب دار باشد برای نصب آن احتیاجمند به شاسی کشی است و متریال مناسب برای این شاسی کشی از آهن و چوب می ­باشد.

ساخت دیوار مرحله دیگری از روند ساخت آلاچیق می باشد; که بعد از نصب سقف باید به آن پرداخته گردد. برای ساخت دیوار در قسمت هایی که آلاچیق دارای دیوار هست; از متریال­هایی مانند چوب و شیشه و دیگر متریال­های مناسب استفاده می گردد. و در بخش های دیگر دیوار از گل ها و گیاهانی مانند پیچک ها برای پوشاندن آن استفاده می گردد. در آخرین مرحله از ساخت آلاچیق با رنگ آمیزی و پوشاندن چوب با لایه ضد آب ساخت آلاچیق به خاتمه می­رسد.

آلاچیق چوبی

یکی از المان های محبوب و پرهوادار که از پرکاربرد ترین سازه های چوبی نیز محسوب می گردد آلاچیق چوبی است; که در دو نوع تمام چوب و نیمه چوبی که ترکیبی از دو عنصر چوب و فلز است ساخته می­گردد. در آلاچیق های تمام چوب هم زیر ساخت و هم تزیینات داخل و قسمت خارجی آن از ترمووود و چوب نما استفاده می گردد و نوع دیگر آن که سازه از فلز بوده اما مبلمان و تزیینات داخلی آن از چوب ترمو می باشد. آلاچیق های چوبی زیبا تنها یک سایبان برای شما نیستند، بلکه یکی از المانهای معماری محسوب می­ شوند. آلاچیق های چوبی در اشکال متنوعی طراحی و ساخته می شوند. آلاچیق های چوبی خانگی کوچک یا بزرگ، آلاچیق های مدرن، آلاچیق های سنتی، آلاچیق های دوطبقه، آلاچیق های کلاسیک، آلاچیق تاشو یا سیار، آلاچیق درختی آلاچیق های پیش ساخته و آماده با برترین چوب ها از آن دسته هستند که دارای مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، رطوبت در فصول سرد و پر باران می باشند.

ساخت آلاچیق های چوبی با تنه درختان

این سازه نه تنها ایده ای زیبا، جالب و کاربردی است، بلکه می تواند پایه ای مستحکم برای آلاچیق خانه و باغ ویلای شما باشد; و بعلاوه باعث صرفه جویی در هزینه ساخت آلاچیق شما نیز می گردد. از دیگر امتیازات ساخت آلاچیق با تنه درختان آسیب نرساتدن به محیط و طبیعت اطراف شما می باشد. این نوع آلاچیق در ترکیب با برکه مصنوعی و یا آبشار صخره ای بسیار زیبایی و مجذوب نمایندهیت بصری خاصی به محوطه ویلا شما میدهد

آلاچیق پیش ساخته یا آلاچیق آماده و پرتابل

آلاچیق های آماده وسیله ای کاربردی و زیبا که می توان آن را در هر مکانی که مایل باشید به راحتی برپا کنید. سایبانی برای نشستن و وسیله ای کارا و مناسب برای جلوگیری از باد و باران های احتمالی که به دو شکل ساخته شده و پیش ساخته هستند. نوع ساخته شده آن که برای برپایی و احداث آن احتیاجمند مکانی دایمی می باشد و در مدل های سیمانی، بتنی و چوبی طراحی می ­شوند. ولی در خصوص آلاچیق آماده احتیاجی به مکان های دایمی نبوده و قابل جا به جایی است.

جنس بدنه آلاچیق های های آماده از فلز یا رنگ کوره ای می­ باشد و دارای روکشی از جنس برزنت و یا پرس پلاستیکی بوده و از آن استفاده های مختلفی می گردد. از مزایای دیگر آن نصب و برپایی سریع آن است و ظرف مدت زمان کوتاهی هم قابل جمع آوری می باشد. از جمله مکان هایی که می­ توان از آن استفاده کرد کنار رودخانه و استخر می باشد. بعلاوه می توان از آن به عنوان پارکینگ و محافظی برای اتومبیل در حیاط منازل و باغ یا ویلا استفاده کرد.

مزایای خرید یک آلاچیق پیش ساخته

با توجه به کارایی بالا و قابلیت جابجایی این مدل از آلاچیق قیمت تمام شده آن در برابر امتیازاتی که دارد بسیار ناچیز است. امکان جابجایی، نصب سریع و جمع آوری آسان و فضای کمی که اشغال می نماید نشان از کارایی آن به شمار میرود.

این سایبانهای پیش ساخته و آماده قابلیت های مختلفی برای سرگرمی در سفرها، باغ و ویلای شخصی، آفرود و سفرهای کویری، پارکینگ خودرو را دارا می باشد همچین این نوع آلاچیق قابلیت ایجاد یک مکان مسقف موقت، قابلیت نصب موقت و یا دائمی را نیز دارا بوده و حتی می ­توان پایه آن را روی زمین پیچ کرد، جوش داد و بوسیله سیمان مهار کرد.

پرگولا چیست؟

پرگولا سازه ای مسقف و دارای چهارچوب (ستون) با سقف هایی صاف یا به شکل منحنی می­باشد که ساختاری ساده و شبکه بندی شده است; و به همراه آلاچیقی که از پر هوادار ترین المانها در طراحی منظر بشمار می رود. در ایجاد ورودی های شیک و مجلل در محوطه سازی و فضای سبز، مسیرهای تردد، روف گاردن، فضای بازی بچه ها از پرگولا استفاده می گردد.

پرگولا در دو نوع چوبی یا فلزی و در اشکال مختلفی چون پرگولا ترمووود، پرگولا چوب پلاست، پرگولا چوبی و پرگولا فلزی با در نظر گرفتن نوع سازه به دو شکل مستقل یا متصل به بنا ساخته می گردد. حضور این المان محبوب در معماری منظر پدیده جدیدی نیست و طبق اسناد و نقشه های بجای مانده از گذشته های دور حضور آن بر می­گردد به قرن ها پیش از میلاد و در مصر باستان و ساخت آن در باغ های مصریان آن موقع. حضور پرگولا در باغ و منظر فقط از جنبه زیبایی شناختی نیست، پرگولا می تواند در کنار زیبایی یک سایه، یک چهار چوب مسقف، حریمی خصوصی در باغ، یک نقطه کانونی و بعلاوه به شکل داربستی باشد.

برای گیاهانی مثل پیچک ها و تاک ها (درختان انگور) که نوع چوبی آن بدلیل دوام بیشتر در مقابل شرایط جوی و بعلاوه بلحاظ قیمت تمام شده و احساسی که حضور در طبیعت را القا می­کند از محبوبیت بیشتری نسبت به مدل فلزی آن برخوردار است. می توان بسته به سلیقه مخاطب با اضافه کردن عناصری مانند لوسترها، میز و نیمکت، گل های تزیینی بر زیبایی و راحتی آن اضافه نمود. بعلاوه می توان از پرگولا برای ساخت پارکینگ نیز استفاده کرد.

نکات تکمیلی

1: آلاچیق به معنای لغوی، سایبانی از جنس چوب، فلز یا پارچه‌های ضخیم است که در فضاهای باز مانند باغ‌ها و صحراها ساخته می‌شود. این سازه‌ها می‌توانند در اشکال مختلفی مانند مربع، مستطیل، شش‌ضلعی و هشت‌ضلعی طراحی شوند و فضایی امن و آرامش‌بخش برای استراحت و دوری از شلوغی فراهم کنند.

2: ساخت آلاچیق در حیاط ویلا، پیشنهادی مناسب و محبوب است که به ساکنان امکان می‌دهد در شرایط آب و هوایی مطلوب، از یک فضای امن و نشیمن در فضای باز بهره‌مند شوند. ظرفیت آلاچیق‌ها معمولاً بین 6 تا 8 نفر است و می‌توان آنها را در مکان‌هایی مانند پارک‌ها، اطراف استخرها، باغچه‌ها، روف گاردن‌ها و محوطه‌های مسکونی با منظره‌های زیبا احداث کرد.

3: طراحی دقیق و اصولی آلاچیق توسط افراد متخصص در طراحی و ساخت المان‌های محوطه‌سازی، از مهم‌ترین مراحل در این فرایند محسوب می‌شود. سلیقه کارفرما و هماهنگی با مکان و سبک معماری محیط پیرامون نیز باید در طراحی آلاچیق لحاظ شود.

4: در طراحی آلاچیق، انتخاب سبک مدرن یا سنتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آلاچیق‌های سنتی یا کلاسیک معمولاً از چوب‌های پرتراش و تزئینات طبیعی بهره می‌برند، در حالی که آلاچیق‌های مدرن، ساده‌تر و با عنوان پرگولا شناخته می‌شوند. رواق‌ها و ایوان‌ها نیز نوعی پرگولا به شمار می‌روند که برای معین کردن فضای ورودی یا محل عبور استفاده می‌شوند.

5: آلاچیق‌ها معمولاً از چوب یا فلز ساخته می‌شوند و سقف آنها از مصالح ضد آب مانند سفال، پرچین، دکرا، تاپ تایل یا شینگل پوشانده می‌شود. برای ایجاد مقاومت در برابر شرایط جوی، استفاده از چوب اشباع و فلز رنگ شده با رنگ اپوکسی توصیه می‌شود. آلاچیق‌ها می‌توانند به صورت باز یا بسته (چهارفصل) و با استفاده از متریال‌هایی مانند چوب، سنگ، شیشه و آجر ساخته شوند.

6 : در طراحی آلاچیق مدرن یا پرگولا، بخش‌های پوشیده سقف کنار رفته و از متریال‌هایی مانند چوب ترمو و فلاشینگ استفاده می‌شود تا صرفاً یک حریم برای نشستن ایجاد شود. کاشت گل‌ها و گیاهان رونده در کنار این سازه‌ها، استفاده‌ای هوشمندانه از المان‌های زنده در ترکیب با آنها محسوب می‌شود.

7: آلاچیق‌های چوبی، یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین سازه‌های چوبی در طراحی منظر هستند. این آلاچیق‌ها می‌توانند به صورت تمام چوب یا ترکیبی از چوب و فلز ساخته شوند و در اشکال مختلفی مانند آلاچیق‌های خانگی کوچک یا بزرگ، مدرن، سنتی، دوطبقه، کلاسیک، تاشو یا سیار و آلاچیق‌های درختی و پیش‌ساخته طراحی شوند.

8: ساخت آلاچیق با استفاده از تنه درختان، ایده‌ای زیبا، جالب و کاربردی است که علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه، به محیط زیست نیز آسیب نمی‌رساند. این نوع آلاچیق در ترکیب با برکه‌های مصنوعی یا آبشارهای صخره‌ای، زیبایی و جذابیت خاصی به محوطه ویلا می‌بخشد.

9: آلاچیق‌های پیش‌ساخته یا آماده، وسیله‌ای کاربردی و زیبا هستند که می‌توان آنها را در هر مکانی به راحتی برپا کرد.

10: پرگولا سازه‌ای مسقف و دارای چهارچوب (ستون) با سقف‌هایی صاف یا منحنی است که ساختاری ساده و شبکه‌بندی شده دارد. این سازه که از المان‌های پرطرفدار در طراحی منظر محسوب می‌شود، می‌تواند در اشکال مختلف چوبی یا فلزی و به صورت مستقل یا متصل به بنا ساخته شود. پرگولاها علاوه بر زیبایی، می‌توانند نقش‌های عملکردی مانند ایجاد سایه، حریم خصوصی، نقطه کانونی و داربست برای گیاهان رونده را ایفا کنند.

11: در ساخت پرگولا، مدل چوبی به دلیل دوام بیشتر در برابر شرایط جوی، قیمت مناسب‌تر و احساس حضور در طبیعت، از محبوبیت بیشتری نسبت به مدل فلزی برخوردار است. می‌توان با اضافه کردن عناصری مانند لوسترها، میز و نیمکت و گل‌های تزئینی، بر زیبایی و راحتی پرگولا افزود. همچنین استفاده از پرگولا برای ساخت پارکینگ نیز امکان‌پذیر است.

سخن پایانی

انتخاب طرح آلاچیق یا پرگولایی که با فضای کلی مورد نظر همخوانی داشته باشد، آشنایی با فضای محوطه، تعداد افراد استفاده‌کننده، انتخاب مصالح مناسب و هماهنگ با محیط و در نظر گرفتن زیبایی‌شناختی، از مهم‌ترین نکاتی است که باید پیش از شروع ساخت این سازه‌های زیبا مدنظر قرار گیرد. محل احداث آلاچیق نیز بسیار حائز اهمیت است و منظره‌های سرسبز طبیعی، سواحل دریا، کنار آبشارها، حیاط‌های ویلایی و مکان‌های دیدنی، فضاهای ایده‌آلی برای ساخت آلاچیق محسوب می‌شوند.

وجود آلاچیق ها در هر فضایی که باشد، می تواند باعث زیبایی آن مکان گردد. انتخاب طرحی که با فضای کلی مورد نظر همخوانی داشته باشد، آشنایی با فضای محوطه، تعداد افرادی که قرار است از آلاچیق استفاده نمایند، استفاده از متریال­های مناسب و هماهنگ با مکانی که قرار است آلاچیق در آن ساخته گردد، کیفیت مصالح، همگی از مواردی است که قبل از شروع ساخت باید مد نظر قرار گیرد. معمولاً آلاچیق های دایره ای، چهار ضلعی، پنج ضلعی، شش ضلعی و هشت ضلعی ها بیشتر از سایر مدل ها مورد نظر وانتخاب افراد می ­باشند.

از دیگر موارد مهم در ساخت آلاچیق محل احداث آن می باشد. اصولاً مکان هایی که به لحاظ جغرافیایی و زیبا شناختی دارای مزیت های بیشتری هستند; فضاهای مناسب تری برای احداث آلاچیق می باشند. منظره ها سرسبز طبیعت، سواحل دریا، کنار آبشار، حیاط ویلا و بطور کلی تمام مکان ها و منظره ها دیدنی، فضاهای ایده الی برای ساخت آلاچیق هستند. آلاچیق پیش از هر چیز احتیاج به یک سازه دارد که معمولاً این سازه از فلز یا چوب است.