بتن پیش ساخته چیست و چه کاربردی دارد؟

بتن پیش ساخته یکی از تکنیک هایی است که در صنعت ساختمان سازی بهه کار گرفته میشود. در ادامه بیشتر از این روش خواهیم گفت.

به گزارش گروه ساختمانی آبان، بتن پیش ساخته برای اولین بار در آمریکا در سال 1886 میلادی مورد توجه نهاده شد. سپس در سال1930 از طریق یک مهندس فرانسوی به نمایش گذاشتند که اگر فولاد با مقاومت بالا برای پیش تنیده کردن بتن استفاده شود بتن پیش ساخته پیروز خواهد بود. این حرکت باعث شد بتن افت تنشی حدود 2000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع که در اثر انقباض بتن حاصل میشود را تحمل کند.اولین تجربه در زمینه متریال پیش ساخته در ایران به حدود 50 سال پیش بر می شود.

متریال پیش ساخته بتنی یک نوع فرآورده ساختمانی محسوب می شود که به صورت پیش ساخته فراوری می شود. از طریق ریخته گری بتن در یک قالب و یا فرم قابل استفاده مجدد است که سپس در یک محیط کنترل شده، به محل پروژه ساختمان منتقل می شود در محل قرار پروژه اجرا و نصب می شود.

بتن استاندارد دارای اشکال خاص محل کار ریخته شده می شود. سنگ های پیش ساخته بعلت استفاده از سنگ دانه های ریز در مخلوط با متریال پیش ساخته بتنی متفاوت هستند، بنابراین محصول نهایی، ظاهری نزدیک به سنگ ها و صخره های طبیعی دارند.

مزایای متریال پیش ساخته بتنی:

• صرفه جویی در وقت و زمان، از این نظر بتن پیش ساخته برای پروژه ها بسیار مالی تر و بعلاوه ارزان تر است.
• عدم امکان اجرا در محل بتن پیش ساخته، در بعضی از پروژه های بزرگ مانند پل ها نمی توان قطعات بتن پیش ساخته را در محل نهایی کارگاه اجرا نمود و از این رو بتن پیش ساخته به ما این امکان را میدهد تا در محل خط فراوری بتن پیش ساخته، آن را ساخته و به محل پروژه اجرایی انتقال دهیم.
• عدم احتیاج به وجود نیروی متخصص در محل اجرای بتن پیش ساخته که اجرای قطعات بتن پیش ساخته در کارخانه انجام شود.
• عدم وجود محدودیت فصلی برای اجرای پروژه هایی با بتن پیش ساخته می باشد. بعلاوه در هوای خیلی سرد و خیلی گرم که امکان بتن ریزی وجود ندارد یا با مسائل زیادی روبه رو می باشد.بتن پیش ساخته این امکان را فراهم می سازد که در کارگاه آن را ساخته و فراوری شود و به محل پروژه انتقال داده شود.

متریال پیش ساخته بتنی در خونه ها به دو دسته تقسیم می شود:

1. ساختمان هایی که تیر و ستون در کارخانه ساخته شده و سپس به محل اجرای ساختمان منتقل می شدند و دیوار های جدا کننده در محل اجرا می شوند که برای دیوارهای جدا کننده این نوع ساختمان معمولا از دیوارهای گچی یا آجرهای سبک وتوخالی استفاده میشود و سقفها ممکن است پیش ساخته یا بتنی باشند.
2. ساختمان هایی که تمامی قطعات آنها در کارخانه ساخته و در محل مونتاژ می شود.

انواع پیش ساخته و کاربرد هریک:

1. قطعات دیوارهای پیش ساخته بتنی و مشبک شامل:

دیوار های larg panel، تک جداره و دوجداره عایق دار و ساده باربر، فیسینگ و نما و بعلاوه ماندگار قلزی مشبک دیواری

2. قطعات پیش دال یا دال پیش ساخته شامل:

پیش دال، کوبیاکس، دال کامل و دال کف

3. قطعات پیش ساخته سفارشی:

شامل: انواع باکس، نیوجرسی بریر، منهول، سنگ دال و…

4. دیوار محوطه:

انواع قطعات یک رو، دو رو و نقش دار شامل: پنل دیواری، ستون و پی

5. فراوریات قطعات استاندارد بتن های پیش ساخته:

انواع قطعات یک رو، دو رو و نقش دار شامل: پنل دیواری، ستون و فونداسیون

فرآیند فراوری قطعات استاندارد متریال پیش ساخته بتنی:

متریال های پیش ساخته بتنی به علت دارا بودن یک استاندارد ثابت پیش ساخته به صورت مختلف و اشکال هندسی متفاوتی ساخته می شد و به صورت تجربی شکل های پیش ساخته ها استاندارد شدند مثلا برای پلها تیرها و قوطی شکل مناسب ترین فراوریات بودند بعضی از قطعات کف و سقف که در گذشته استفاده می شدند عبارت بودند از: تیر های با مقطع تی شکلی مضاعف، تی های تک، ناودانی ها، دال های تخت تو پر وانواع دیگری از این شکلها میباشد.

بعد از چندین سال ثابت که تی های مضاعف برای دهانه های 10 تا 20 متر بسیار مالی هستند و در تمام فعالیتهای صنعتی به صورت استاندارد در آمدند. تی های مضاعف با عرض 240سانتی متر رواج دارند اما با عرضهای 270،300،360 هم ساخته میشوند ارتفاع این مقاطع30 تا100سانتی متر تغییر می نماید رایج ترین تی ها عرض 240 وارتفاع 60 سانتی متر میباشد.

در ابتدا دال های تو خالی به ضخامتهای 10،15،20 ساخته می شوند اما امروزه معمولا به ضخامت 20 سانتی متر و گاهی به ضخامت 25و30 سانتی متر ساخته میشوند دالها اکثرا با نام ماشین فراوری شونده آنها شناخته می شوند.

اجرا ساختمان های بتنی پیش ساخته:

سیستم پیش ساخته به دو روش زیر قابل اجرا می باشد:

1. اجرای ساختمان به روش تیر و ستون یا خطی:

در این شیوه اجرا اجزای تشکیل دهنده سازه در این روش عبارتند از: شناژ، فونداسیون، سقف، تیر و ستون می باشد.این قطعات به صورت پیش ساخته بوده و اتصالت این نوع قطعات از نوع تر می باشد. اتصالات قطعات از طریق اجرای بتن در فاصله بین دو نقطه و با استفاده از میلگرد های از قبل پیش بینی شده در لبه قطعات و میلگرد های اتصال دهنده ای که قبل از بتن ریزی اتصال نصب می شود، صورت می گیرد.

2. اجرای به روش دیواری:

تشکیل دهنده سازه ساختمان ها شامل فونداسیون نواری، پانل دیواری و سقف به صورت پیش ساخته هستند. اتصالات این روش از نوع پیچ و مهره و در بعضی موارد اتصال تر می باشد. کلیه باز شوهای در و پنجره و هر نوع داکت تاسیساتی و حتی محل کلید و پریز و لوله های برق از قبل پیش بینی شده و در کارخانه اجرا می شود.

اجزای تشکیل دهنده سازه در این روش اجرا شامل پی نواری، پانل های دیوار و سقف به صورت پیش ساخته هستند علاوه براستفاده از اتصال تر در این نوع روش اجرا از پیچ و مهره هم هم استفاده می شود. در این روش اجری کلیه بازشوی در و پنجره و هر نوع داکت تاسیساتی و تاسیسات برقی همانند پریز ها، لوله های برق و محل کلید ها در کارخانه فراوری می شود.

به صورت کلی از نظر اجرایی، مراحل اصلی ساختمان های پیش ساخته بتنی عبارتند از:

مراحل نصب واجرای متریال پیش ساخته بتنی:

بتن ریزی در کارخانه (پیش ساخته) یکی از روش های نوین ساختمان سازی می باشد. با توجه به ترویج استفاده از قطعات پیش ساخته در سازه های بتنی قصد داریم فرایندهای آماده سازی پیش ساخته را تشریح می نماییم.

مزایای بتن های پیش ساخته:

1. مقاومت در برابر ضربه و حریق
2. انتخاب های هنری و زیبایی شناختی نامحدود
3. بازدهی حرارتی خوب و مناسب در برابر تغییرات آب و هوا
4. کوتاه شدن زمان ساخت
5. کاهش مصرف چوب در قالب بندی