تیرچه چیست و چه نقشی در ساخت ساختمان دارد؟

احتمالن نام تیرچه را شنیده باشید، مصالحی که در ساخت بنا پرکاربرد است در ادامه بیشتر به این نوع مصالح خواهیم پرداخت.

به گزارش گروه ساختمانی آبان، این نوع تیرها از از خرپا که اغلب از میلگرد ساخته می شود. بتن پاشنه، اگر برای ریختن بتن پاشنه از قالب سفالی استفاده شود به آن کفشک هم گفته می شود. پیش فشرده هم در برخی از ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

میلگرد های به کار رفته در این نوع تیرچه ها با حد روانی بالا بوده و در ساختن این نوع تیرچه ها قبل از انجام بتن ریزی میلگردهای به کار رفته، تحت کشش قرار می دهند و آن گاه بتن ریزی تیرچه را انجام می دهند و پس از سخت شدن بتن میلگردها را آزاد می نمایند و بدین وسیله بتن تیرچه قبل از بارگذاری تحت فشار قرار می گیرد.

مزایای استفاده از آن:

1. مصرف بلوک سبک و تو خالی باعث صرفه جویی در مصرف بتن می شود.
2. به دلیل فراوری تیر ها و بلوک در کارخانه نیروی انسانی کمتری مورد احتیاج است.
3. وزن تیرچه ها کم است بطوریکه به وسیله کارگران قابل حمل است.
4. قالب بندی زیر سقف فقط به شمع بندی و نصب چهارتراش در فاصله های مشخص جهت تامین تکیه گاههای موقت تیرچه ها محدود می شود.
5. به طور یکپارچه بتن ریزی می شود و بتن کمتری نسبت به سقف های بتن آرمه معمولی مورد احتیاج است.
6. به دلیل تو خالی بودن سقف عایق حرارتی و صوتی می باشد.
7. مصرف فولاد به حداقل می رسد از نظر مالی مناسب است.
8. یاری به سبک سازی سازه از جمله مهم ترین مزایای آن محسوب می شود.

اجزای تشکیل دهنده تیرچه:

اجزای تشکیل دهنده تیر ها ازمیلگردهایی در قسمت فوقانی و میلگرد مارپیچ یا عرضی و آهن پایین یا میلگردهای کششی میلگردهای بالا عضو بالای خرپا بوده و قطر آن نباید از 6 میلی متر کمتر از 12 میلی متر بیشتر باشد. (توصیه می شود از میلگرد 10 یا 12 آجدار استفاده شود) ارتفاع خرپای تیرچه باید به مقدار ای باشد که میلگرد بالا قدری بالاتر از سطح بلوک قرار گرفته و در بتن پوشش قرار گیرد. میلگرد عرضی عضو مورب خرپا را تأمین می نماید و نیروهای برشی سقف را تحمل می نماید.

حداقل فاصله میلگردهای کششی از همدیگر باید 5 میلی متر بیشتر از بزرگترین دانه بتن مصرفی باشد. برای این که چسبندگی بیشتری بین فولاد و بتن ایجاد شود بهتر است که تمام میلگردها به صورت آجدار استفاده شود.

انواع تیرچه:

1-تیر های فلزی:

این نوع متریال به نام های تیرچه فولادی با جان باز هم شناخته می شود. از یک تسمه (ورق) در بال تحتانی، یک عدد نبشی در بال فوقانی تیرچه و میلگرد 10 یا 12 به اسم زیگزاگ که به وسیله جوش به نبشی و ورق متصل می شود. در دو سر تیر های کرومیت یک ورق به صورت نری به اسم عضو برشگیر تیرچه استفاده می شود.

کرمیت خود ایستا بوده و احتیاجی به شمع بندی ندارند. به همین سبب بتن ریزی چند سقف در یک مرحله امکان پذیر می باشد و سرعت اجرای سقف هم از مزایای اصلی سقف کرومیت می باشد.

2- بتنی:

تیرچه بتنی از 2 میلگرد با حداقل 8 و حداکثر 16 در بال تحتانی، یک عدد میلگرد در بال فوقانی و میلگردهای عرضی (زیگزاگ) نمره 6/5 یا 8 به صورت تک و یا دوبل که به وسیله جوش الکتریکی به میلگردهای تحتانی و فوقانی جوش داده می شود. قسمت پایینی خرپای آماده شده در قالب های موقتی قرار گرفته، پس از بتن ریزی از قالب ها خارج و بعد از خشک شدن بتن آماده جابجایی و قابل استفاده در سقف می باشد. در تیرچه هایی با طول زیاد و یا بارگذاری بیشتر یک عدد میلگرد تقویتی هم در پایین اضافه می شود.

3- تیرچه فندوله سفالی:

این نوع متریال همچون تیرچه های بتنی، خرپایی شباهت دارد. تیرچه سفالی از یک میلگرد در قسمت فوقانی، دو یا سه آرماتور در پاشنه تحتانی تیرچه و میلگردهای عرضی زیگزاگ با این تفاوت که به جای قرار گرفتن در قالب موقت در بلوک های فندوله سفالی قرار گرفته سپس بتن درون این قالبها ریخته می شود.

4.تیر های صنعتی:

این نوع تیر ها همچون تیر بتنی و سفالی سنتی از خرپایی فلزی تشکیل شده است. میلگردهای برشی آن (زیگزاگ) به جای اتصال به وسیله جوش الکتریکی بوسیله جوش مقاومتی یا همان نقطه جوش به آرماتورهای تحتانی و فوقانی متصل می شود. خرپای تیرچه صنعتی هم در قالبهای موقت و هم در قالبهای ماندگار سفالی قابل بتن ریزی می باشد.

5. تیرچه احتیاجیت:

این نوع تیرچه همچون تیر بتنی و سفالی سنتی از خرپایی فلزی تشکیل شده است. میلگردهای برشی آن (زیگزاگ) به جای اتصال به وسیله جوش الکتریکی بوسیله جوش مقاومتی یا همان نقطه جوش به آرماتورهای تحتانی و فوقانی متصل می شود. خرپای تیرچه صنعتی هم در قالبهای موقت و هم در قالبهای ماندگار سفالی قابل بتن ریزی می باشد.

بارگذاری تیرچه ها در دو مرحله صورت می گیرد:

1) قبل از اجرای کامل سقف

هنگام حمل و نقل: باید بار ناشی از وزن خود را تحمل نمایند.

در زمان اجرای سقف: باید وزن مرده سقف (وزن تیرچه، بلوک و بتن درجا) به علاوه وزن افراد عبوری و تجهیزات هنگام بتن ریزی را در حد فاصل تکیه گاه های موقت (شمع بندی ها) تحمل نمایند.

2) پس از اجرای کامل سقف

پس از به مقاومت رسیدن بتن دال روی تیرچه ها و جمع آوری تکیه گاه های موقت، تیرچه به اسم عضو خمشی سقف، نیرو را تحمل می نماید.